بلوک لیکا : راهنمای جامع مزایا، معایب و کاربرد

در  عرصه پویای صنعت ساختمان‌سازی، همواره تلاش برای یافتن مصالحی با کارایی بالا، وزن سبک و سازگاری با محیط زیست در جریان بوده است. بلوک لیکا، به عنوان یک دستاورد نوآورانه در این راستا، با بهره‌گیری از خواص منحصر به فرد سبکدانه رس منبسط شده، جایگاه ویژه‌ای یافته است. این بلوک‌ها که از ترکیب هوشمندانه سیمان، آب و لیکا تولید می‌شوند، نه تنها سرعت ساخت را افزایش می‌دهند بلکه به کاهش بار مرده ساختمان و بهبود عملکرد عایق‌بندی آن نیز کمک می‌کنند. در این راهنمای جامع بلوک لیکا، سفری عمیق به دنیای این مصالح سبک خواهیم داشت و ضمن بررسی دقیق مزایا، معایب و کاربردهای گسترده آن در ساخت دیوارها و سقف‌ها، به تحلیل تخصصی نقش حیاتی سازه‌های فلزی ضد زلزله نظیر والپست و میلگرد بستر در افزایش ایمنی سازه‌های لیکایی خواهیم پرداخت. همچنین، اهمیت استفاده از قالب بتن با کیفیت در ساخت اجزای مجاور و مرتبط با دیوارهای بلوک لیکا را نیز مورد کنکاش قرار می‌دهیم.صه پویای صنعت ساختمان‌سازی، همواره تلاش برای یافتن مصالحی با کارایی بالا، وزن سبک و سازگاری با محیط زیست در جریان بوده است. بلوک لیکا، به عنوان یک دستاورد نوآورانه در اینر راستا، با بهره‌گیری از خواص منحصر به فرد سبکدانه رس منبسط شده، جایگاه ویژه‌ای یافته است. این بلوک‌ها که از ترکیب هوشمندانه سیمان، آب و لیکا تولید می‌شوند، نه تنها سرعت ساخت را افزایش می‌دهند بلکه به کاهش بار مرده ساختمان و بهبود عملکرد عایق‌بندی آن نیز کمک می‌کنند. در این راهنمای جامع بلوک لیکا، سفری عمیق به دنیای این مصالح سبک خواهیم داشت و ضمن بررسی دقیق مزایا، معایب و کاربردهای گسترده آن در ساخت دیوارها و سقف‌ها، به تحلیل تخصصی نقش حیاتی سازه‌های فلزی ضد زلزله نظیر والپست و میلگرد بستر در افزایش ایمنی سازه‌های لیکایی خواهیم پرداخت. همچنین، اهمیت استفاده از قالب بتن با کیفیت در ساخت اجزای مجاور و مرتبط با دیوارهای بلوک لیکا را نیز مورد کنکاش قرار می‌دهیم.

بلوک لیکا : فراتر از یک مصالح ساختمانی سبک

بلوک لیکا، که نام خود را از عبارت Light Expanded Clay Aggregate (دانه‌های رس منبسط سبک) گرفته است، در واقع نوعی بلوک سیمانی است که با افزودن این سبکدانه‌های خاص، خواص ویژه‌ای پیدا می‌کند. این سبکدانه‌ها از پخت نوعی خاک رس در دمای بسیار بالا (حدود 1200 درجه سانتیگراد) به دست می‌آیند که منجر به انبساط و ایجاد ساختاری متخلخل در آن‌ها می‌شود. این تخلخل است که وزن کم و خواص عایق‌بندی منحصربه‌فرد بلوک لیکا را به ارمغان می‌آورد. علاوه بر کاربرد گسترده در ساختمان‌سازی، لیکا در صنایع دیگری نظیر کشاورزی (به عنوان بستر کشت)، صنایع دارویی و سیستم‌های فیلتراسیون نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که نشان از تنوع و کارایی این ماده دارد.

سفری به اعماق فرآیند تولید بلوک لیکا

تولید بلوک لیکا یک فرآیند دقیق و چند مرحله‌ای است که در نهایت منجر به تولید بلوک‌هایی با کیفیت و ویژگی‌های مطلوب می‌شود:

مرحله‌ی فرآوری: در این مرحله‌ی اولیه، خاک رس مرغوب و عاری از هرگونه مواد زائد و آلی انتخاب شده و وارد دستگاه‌های مخصوص می‌شود. سپس با افزودن مقدار معینی آب، خاک رس به صورت گل درمی‌آید تا برای مراحل بعدی آماده شود. این مرحله‌ی آماده‌سازی خاک رس، نقش کلیدی در کیفیت نهایی سبکدانه‌های لیکا دارد.

مرحله‌ی تولید سبکدانه: گل رس آماده شده وارد کوره‌های دوار با دمای بسیار بالا (حدود 1200 درجه سانتیگراد) می‌شود. در این حرارت شدید، گازهای محبوس در ساختار رس منبسط شده و دانه‌های سبک و متخلخل لیکا شکل می‌گیرند. این انبساط حجم دانه‌ها را چندین برابر افزایش می‌دهد و وزن آن‌ها را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.

مرحله‌ی ساخت بلوک: سبکدانه‌های لیکا پس از تولید و سرد شدن، با سیمان پرتلند، آب و افزودنی‌های مجاز دیگر در میکسر‌های مخصوص مخلوط می‌شوند. این مخلوط به قالب‌های مورد نظر ریخته شده و تحت فشار و لرزش قرار می‌گیرد تا شکل نهایی بلوک ایجاد شود و هوای اضافی از آن خارج شود.

مرحله‌ی عمل آوری و خشک کردن: بلوک‌های شکل گرفته برای کسب مقاومت اولیه در محیطی با رطوبت و دمای کنترل شده (اتاق بخار یا حوضچه آب) عمل آوری می‌شوند. سپس برای رسیدن به مقاومت نهایی و کاهش رطوبت، در فضای باز یا کوره‌های خشک‌کن قرار می‌گیرند.

مرحله‌ی کنترل کیفیت: در آخرین مرحله، بلوک‌های تولید شده از نظر ابعاد، وزن، مقاومت فشاری و سایر ویژگی‌های کیفی مورد آزمایش قرار می‌گیرند تا از انطباق آن‌ها با استانداردهای مربوطه اطمینان حاصل شود.

چرا مهندسان و سازندگان بلوک لیکا را انتخاب می‌کنند؟

مزایای بی‌شمار بلوک لیکا : استفاده از بلوک لیکا در پروژه‌های ساختمانی، مزایای متعددی را برای سازندگان و بهره‌برداران به همراه دارد:

وزن کم بلوک لیکا : ارمغان ایمنی و سهولت اجرا: یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های بلوک لیکا، وزن بسیار کم آن در مقایسه با بلوک‌های سنتی مانند آجر و بلوک سیمانی معمولی است. این سبکی وزن کلی ساختمان را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد و در نتیجه، نیروی وارد بر سازه در هنگام وقوع زلزله به مراتب کمتر خواهد بود. این امر به افزایش مقاومت ساختمان در برابر حوادث طبیعی نظیر زلزله کمک شایانی می‌کند. علاوه بر این، وزن سبک بلوک لیکا حمل و نقل و کار با آن را در محل پروژه آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند و به کاهش هزینه‌های نیروی انسانی و زمان اجرا منجر می‌شود.

مقاومت در برابر آتش : سپر ایمنی ساختمان: بلوک لیکا به دلیل ساختار خاص خود، نارسانای حرارتی بسیار خوبی است و می‌تواند تا 2 الی 3 ساعت در برابر شعله‌های مستقیم آتش مقاومت کند. این ویژگی مهم، ایمنی ساختمان را در برابر حریق افزایش داده و فرصت بیشتری برای خروج ساکنان و مهار آتش فراهم می‌کند.

مقاومت در برابر ترک خوردگی : سبکی وزن بلوک لیکا به حذف بارهای مرده ساختمان کمک کرده و از ایجاد تنش‌های اضافی در سازه جلوگیری می‌کند. این امر به طور مستقیم بر کاهش احتمال ترک خوردگی در دیوارها و سایر اجزای ساختمان تاثیر گذاشته و به حفظ زیبایی و دوام سازه در بلندمدت کمک می‌کند.

عایق صوتی و حرارتی : آسایش و صرفه‌جویی در انرژی: ساختار متخلخل بلوک لیکا، آن را به یک عایق صوتی و حرارتی بسیار موثر تبدیل کرده است. این بلوک‌ها در مقایسه با سایر بلوک‌های سبک، از بالاترین میزان مقاومت صوتی برخوردار بوده و به طور قابل توجهی از انتقال صدا بین فضاها جلوگیری می‌کنند. از طرف دیگر، ضریب هدایت حرارتی پایین بلوک لیکا، موجب حفظ دمای مطلوب داخل ساختمان در فصول مختلف سال شده و به کاهش مصرف انرژی برای سرمایش و گرمایش کمک می‌کند.

اجرای آسان و کاهش پرت مصالح: بلوک لیکا به دلیل وزن کم و ساختار توخالی خود، به راحتی قابل حمل و نصب است. همچنین، این بلوک‌ها در ابعاد و اشکال متنوعی تولید می‌شوند که این امر به کاهش ضایعات و پرت مصالح در هنگام ساخت و ساز کمک می‌کند. امکان شیار زنی آسان بر روی بلوک لیکا نیز، اجرای تاسیسات برقی و مکانیکی را تسهیل می‌بخشد.

گام به گام با دیوارچینی بلوک لیکا : ظرافت در اجرا

اجرای دیوار با بلوک لیکا نیازمند رعایت برخی نکات فنی است تا از عملکرد صحیح و کیفیت نهایی دیوار اطمینان حاصل شود:

آماده‌سازی سطح زیرین: قبل از شروع دیوارچینی، سطح زیرین باید کاملاً تمیز و تراز باشد. اجرای اولین رج: اولین رج بلوک‌ها با استفاده از ملات ماسه سیمان به ضخامت حدود 2.5 سانتی‌متر بر روی سطح زیرین چیده می‌شود. تراز بودن این رج از اهمیت بالایی برخوردار است.

ادامه دیوارچینی: رج‌های بعدی بلوک‌ها با استفاده از ملات ماسه سیمان به ضخامت حدود 1.5 سانتی‌متر بر روی رج قبلی چیده می‌شوند. استفاده از شمشه و تراز برای اطمینان از صاف و قائم بودن دیوار ضروری است.

اتصال بلوک‌ها: بلوک‌های لیکا معمولاً به صورت کام و زبانه دار تولید می‌شوند که این امر باعث اتصال محکم‌تر و یکپارچه‌تر دیوار می‌گردد.

آبیاری دیوار: پس از اتمام دیوارچینی، به مدت یک هفته و به طور منظم، دیوار باید آبیاری شود تا ملات به خوبی عمل آمده و استحکام لازم را کسب کند.

ایمنی در سازه‌های لیکایی

ضرورت وال پست و میلگرد بستر 

با وجود مزایای فراوان بلوک لیکا، استفاده از سازه‌های فلزی ضد زلزله مانند والپست و میلگرد بستر در دیوارهای ساخته شده با این بلوک‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، به خصوص در مناطق با خطر لرزه‌خیزی بالا. وال پست‌ها به عنوان اعضای غیرسازه‌ای، نقش مهمی در مهار دیوارهای غیر باربر در هنگام وقوع زلزله ایفا می‌کنند و از فروریختن آن‌ها جلوگیری می‌کنند. میلگردهای بستر نیز که به صورت افقی در بین ردیف‌های بلوک‌ها قرار می‌گیرند، باعث افزایش انسجام و یکپارچگی دیوار شده و مقاومت آن را در برابر نیروهای جانبی ناشی از زلزله به طور چشمگیری بهبود می‌بخشند. بنابراین، برای اطمینان از ایمنی و پایداری سازه‌های لیکایی در برابر زلزله، استفاده از این سازه‌های فلزی ضروری به نظر می‌رسد.

نقش حیاتی بتن در ساخت اجزای مجاور دیوارهای بلوک لیکا 

در ساخت سازه‌هایی که از بلوک لیکا برای دیوارها استفاده می‌کنند، اغلب نیاز به ساخت ستون‌ها، تیرها و سایر اجزای سازه‌ای بتنی در مجاورت این دیوارها وجود دارد. در این موارد، استفاده از قالب بتن  با کیفیت و طراحی مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. قالب‌های فلزی بتن به دلیل دقت ابعادی بالا، استحکام و دوام خود، امکان ساخت اجزای بتنی با کیفیت و مطابق با نقشه‌های طراحی را فراهم می‌کنند. استفاده صحیح از قالب بتن در ساخت ستون‌ها و سایر اعضای نگهدارنده مجاور دیوارهای لیکایی، به انتقال صحیح بارها و افزایش استحکام کلی سازه کمک می‌کند.

نگاهی واقع‌بینانه: معایب و چالش‌های استفاده از بلوک لیکا

علی‌رغم مزایای قابل توجه، استفاده از بلوک لیکا نیز با برخی معایب و چالش‌ها همراه است که باید در نظر گرفته شوند:

شکنندگی نسبی: بلوک لیکا در مقایسه با برخی مصالح سنتی مانند پوکه معدنی، از مقاومت فشاری کمتری برخوردار بوده و نسبتاً شکننده‌تر است. این امر می‌تواند منجر به افزایش ضایعات و پرت مصالح در هنگام حمل و نقل و اجرا شود.

نیاز به تمهیدات خاص در نازک‌کاری: سطح بلوک لیکا ممکن است برای اجرای مستقیم سفیدکاری مناسب نباشد و نیاز به اجرای یک لایه گچ و خاک زیرین داشته باشد. این امر می‌تواند به افزایش مراحل و هزینه‌های نازک‌کاری منجر شود.

هزینه نسبتاً بالاتر: در برخی موارد، قیمت بلوک لیکا ممکن است نسبت به بلوک‌های سیمانی معمولی یا آجرهای سنتی بالاتر باشد که این امر می‌تواند بر هزینه‌های کلی ساخت تاثیر بگذارد.

لزوم پر کردن فضاهای خالی برای عایق‌بندی بیشتر: برای دستیابی به حداکثر میزان عایق‌بندی حرارتی و صوتی در دیوارهای ساخته شده با بلوک لیکای توخالی، ممکن است نیاز به پر کردن فضاهای خالی بلوک‌ها با مصالح عایق نظیر پشم سنگ یا یونولیت باشد که این امر هزینه و زمان اجرا را افزایش می‌دهد.

 بلوک سبز لیکا : گامی نو در جهت ساختمان‌های پایدار

بلوک سبز لیکا، به عنوان یک نسل جدید از بلوک‌های سبک، با هدف بهینه‌سازی مصرف انرژی، افزایش تاب‌آوری در برابر زلزله و بهبود عملکرد عایق صوتی طراحی و تولید شده است. این بلوک‌ها از ساختار چند لایه تشکیل شده‌اند که شامل 8 لایه بتن لیکا و 7 لایه میانی هوا است. این ساختار خاص، علاوه بر کاهش وزن و بهبود عایق‌بندی، مقاومت ساختمان در برابر نیروهای جانبی ناشی از زلزله را نیز افزایش می‌دهد و گامی مهم در جهت ساخت ساختمان‌های پایدار و دوستدار محیط زیست محسوب می‌شود.

 انواع بلوک لیکا و ویژگی‌های آن‌ها

بلوک لیکا در انواع و ابعاد مختلفی تولید می‌شود که هر کدام برای کاربرد خاصی در ساختمان مناسب هستند:

بلوک لیکا در ابعاد آجر :

برای استفاده در ساخت دیوارهای نازک و نما.

بلوک دیواری توخالی (چهار جداره، هشت جداره، سه جداره) :

برای ساخت دیوارهای خارجی و داخلی با هدف عایق‌بندی حرارتی و صوتی.

بلوک توخالی ته پر (چهار جداره، سه جداره، شش جداره، با سه سوراخ، نیمه) :

برای ساخت دیوارهای باربر و غیر باربر با مقاومت فشاری بالاتر.

بلوک تیغه‌ای توخالی ته پر (سه جداره، با دو سوراخ) :

برای ساخت دیوارهای جداکننده داخلی.

بلوک تیغه‌ای توپر (نیمه، فارسی بر) :

برای استفاده در قسمت‌های خاصی از دیوار که نیاز به برش و اتصال دقیق دارند.

تنوع در ابعاد و ساختار بلوک لیکا، امکان استفاده از آن را در بخش‌های مختلف ساختمان فراهم می‌کند و به معماران و مهندسان طراح، آزادی عمل بیشتری در طراحی فضاها می‌بخشد.

نتیجه‌گیری

بلوک لیکا با ارائه ترکیبی منحصربه‌فرد از وزن سبک، خواص عایق‌بندی مطلوب و سهولت اجرا، به عنوان یک مصالح ساختمانی مدرن و کارآمد در صنعت ساختمان‌سازی جایگاه خود را تثبیت کرده است. با این حال، برای بهره‌گیری کامل از مزایای این بلوک‌ها و اطمینان از ایمنی و دوام سازه‌های ساخته شده با آن، توجه به معایب آن و استفاده از راهکارهای مناسب نظیر به کارگیری وال پست و میلگرد بستر در دیوارها و استفاده از قالب بتن با کیفیت در ساخت اجزای مجاور، امری ضروری است. انتخاب صحیح نوع بلوک لیکا متناسب با کاربرد مورد نظر و رعایت اصول صحیح اجرا، می‌تواند به ساخت سازه‌هایی ایمن، پایدار و با کیفیت منجر شود. برای دریافت مشاوره تخصصی و کسب اطلاعات بیشتر در مورد کاربرد بلوک لیکا و سایر مصالح و سازه‌های مقاوم، با کارشناسان ما در گوهرسازه تماس بگیرید.

سوالات متداول

بلوک لیکا چه تفاوتی با بلوک سیمانی معمولی دارد؟ تفاوت اصلی در استفاده از سبکدانه لیکا به جای شن و ماسه معمولی در ساختار آن است که منجر به وزن کمتر و خواص عایق‌بندی بهتر می‌شود.

آیا استفاده از بلوک لیکا در مناطق زلزله‌خیز ایمن است؟ بله، به شرط رعایت اصول مهندسی، استفاده از سازه‌های ضد زلزله مانند والپست  و میلگرد بستر  و اجرای صحیح، سازه‌های ساخته شده با بلوک لیکا می‌توانند در برابر زلزله مقاوم باشند.

چگونه می‌توان از شکنندگی بلوک لیکا در هنگام حمل و نقل و اجرا جلوگیری کرد؟ استفاده از بسته‌بندی مناسب، حمل و نقل با احتیاط و رعایت اصول صحیح چیدمان در محل پروژه می‌تواند به کاهش ضایعات کمک کند.