دانستنی ها

نوسانات آهن و تاثیر آن بر قیمت مسکن

قیمت آهن، ستون فقرات صنعت ساختمان‌سازی در ایران، می‌باشد و نوسانات آن، تأثیری دومینووار بر تمامی مراحل پروژه‌های عمرانی، از فونداسیون تا سقف، می‌گذارد. در این مقاله به بررسی عمیق عوامل مؤثر بر قیمت آهن و چگونگی انعکاس آن در قیمت مسکن با رویکرد هزینه نهایی تولید والپست، میلگرد بستر و قالب بتن یعنی سه جزء حیاتی که نقش بسزایی در استحکام و اقتصاد سازه ایفا می‌کنند، می‌پردازیم.

عوامل مؤثر بر نوسان قیمت آهن

مهم‌ترین عوامل نوسان قیمت آهن عبارتند از:

  • قیمت جهانی سنگ آهن و فولاد: متغیر بودن عرضه و تقاضای جهانی، بهای تمام‌شده مواد اولیه را تغییر می‌دهد و ایران هم از این روند جهانی تاثیر می‌پذیرد.
  • عرضه و تقاضای داخلی:  میزان تولید داخلی و واردات  و همچنین میزان پروژه‌های عمرانی در حال اجرا در کشور، برعرضه و تقاضا و در نتیجه بر قیمت آهن تاثیر مستقیم دارند.
  • نرخ ارز (به‌ویژه دلار):  نوسان در نرخ ارز موجب می‌شود هزینه واردات مواد اولیه و تکنولوژی مورد نیاز برای تولید آهن و فولاد، مستقیم بر قیمت نهایی محصولات آهنی تأثیربگذارد.
  • هزینه‌های انرژی:  فرایند ذوب و تولید فولاد، نیازمند برق و گاز است. افزایش قیمت این حامل‌های انرژی موجب افزایش قیمت تمام‌شده  آهن و فولاد می‌شود.
  • سیاست‌های دولتی و تعرفه‌ها:  تعرفه‌های وارداتی ، عوارض صادراتی و سیاست‌های حمایتی یا محدودکننده دولت ، بر روی بازار آهن تأثیر زیادی دارد.
  • بحران‌های سیاسی و اقتصادی: بحران‌های اقتصادی جهانی و منطقه‌ای و تحریم‌ها، بر قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد

استحکام دیوارها و وابستگی آن به آهن

والپست (Wall Post)  یا وادار ، پروفیل‌هایی فولادی هستند که به صورت عمودی یا افقی در میان دهانه‌های دیوار قرار گرفته و وظیفه اصلی آن‌ها، یکپارچه‌سازی و مهار لرزه‌ای دیوارها در برابر نیروهای جانبی زلزله است. جنس والپست معمولاً از نبشی یا ناودانی (پروفیل‌های آهنی) است.

با افزایش قیمت آهن، هزینه تولید والپست‌ها نیز مستقیما افزایش می‌یابد. بنابراین بودجه مورد نیاز برای خرید و نصب والپست در هر پروژه ساختمانی نیز افزایش پیدا می‌کند. از آنجایی که اجرای والپست طبق الزامات آیین‌نامه‌های ساختمانی جدید (مانند استاندارد 2800) الزامی است، و بدون آن ساختمان تایید پایان کار نمی‌گیرد، بنابراین سازنده ملزم به اجرای والپست در ساختمان است و بنابراین قیمت مسکن افزایش می‌یابد.

تقویت دیوارها و تاثیر قیمت آهن

میلگرد بستر، شبکه‌ای از مفتول‌های فولادی است که در بین رج‌های آجر یا بلوک در دیوار قرار می‌گیرد و مقاومت کششی و برشی دیوارها را افزایش می‌دهد. این محصول، به عنوان یک راه حل اقتصادی و مؤثر برای مسلح کردن دیوارها و جلوگیری از ترک‌خوردگی و فروپاشی دیوارها در برابر بارهای جانبی و لرزه‌ای شناخته می‌شود.

ارتباط با قیمت آهن:  همانند والپست، ماده اولیه اصلی تولید میلگرد بستر نیزمفتول فولادی است. از آنجا که قیمت مفتول که خود تابعی از قیمت آهن خام و شمش است بنابراین، هرگونه تغییر در قیمت مفتول مستقیم بر قیمت میلگرد بستر تأثیر می‌گذارد. . از آنجایی که اجرای میلگرد بستر در دیوار طبق الزامات آیین‌نامه‌های ساختمانی جدید الزامی است، و بدون آن ساختمان تایید پایان کار نمی‌گیرد، بنابراین سازنده ملزم به اجرای میلگرد بستر در ساختمان است و بنابراین قیمت مسکن افزایش می‌یابد.

بتن و نقش آهن در اقتصاد ساخت

برای ساخت سازه بتنی  بتن تازه را در سازه‌ای موقت به نام قالب بتن گفته می‌شود  می‌ریزند که شکل و ابعاد مورد نظر نگه می‌دارد. بتن تازه پس از سخت شدن، سازه بتنی می‌شود.  این قالب ها از مواد مختلفی مثل فلز، چوب و پلاستیک ساخته می‌شوند .

  • قالب فلزی (آهنی): پرکاربردترین نوع قالب بتن از ورق‌های فولادی ساخته شده و به دلیل دوام بالا، قابلیت استفاده مجدد فراوان و دقت در ابعاد، محبوبیت بالایی دارند.

ارتباط با قیمت آهن: قیمت قالب‌های فلزی بتن ، کاملاً وابسته به قیمت ورق‌های فولادی (آهنی) است. با افزایش قیمت آهن، هزینه تولید و خرید قالب‌های فلزی و در نتیجه قیمت تمام شده مسکن به شدت بالا می‌رود.

نتیجه‌گیری:

مدیریت هوشمندانه ریسک قیمت آهن در ساخت‌وساز

نوسان قیمت آهن، در اقتصاد ایران و صنعت ساختمان ، واقعیتی انکارناپذیر است. ینابراین لازم است با مدیریت ریسک هوشمندانه،  اثرات مخرب نوسانات قیمت آهن در پروژه‌های ساختمانی را را به حداقل رساند.  بنابراین راهکارهای زیر می‌تواند موثر باشد:

  • بازار آهن را مرتب رصد کنید. تا بتوانید در برآرود بودجه اولیه مورد نیاز پروژه احتمال افزایش قیمت‌ها را لحاظ کنید.
  • می‌توانید راهکارها و یا مصالح دیگری جایگزین کنید مثلا از قالب بتن پلاستیکی استفاده کنید.